Dobranoc :)

[Wędrowiec]

Śpijmy dłużej

Rytm całego świata ożywionego wyznaczany jest przez światło - to jeden z kluczowych czynników, który pomaga przygotować się na zmianę pór roku.
Kiedy brakuje kalendarza, wskazówki o porze roku można czerpać tylko ze środowiska.A gdyby nie zachowania adekwatne do pory roku, przetrwanie byłoby niemożliwe.
W przeciwieństwie do temperatury czy opadów sezonowe natężenie światła nie ulega większym zmianom. Na przykład pierwszy dzień wiosny trwa obecnie tyle samo co 10 tys. lat temu. Wiele organizmów reaguje więc na zmiany długości dnia i nocy.
Na zimę wiele zwierząt się hibernuje i gromadzi zapasy. Człowiek nie zapada w sen zimowy. A jednak i nam - jak pewnie zgodzi się wielu czytających ten tekst - zimą wstaje się trudniej niż latem.
Szkoła na późniejszą godzinę?
Wyniki nowego badania opublikowane w czasopiśmie "Frontiers in Neuroscience" tłumaczą, skąd poranne lenistwo zimą. Niemieccy naukowcy dowiedli, że podczas chłodniejszych miesięcy potrzebujemy więcej snu.
Badacze zrekrutowali niemal 200 uczestników, którzy przeszli badania snu zwane polisomnografią. Pacjenci zasypiają w pokojach bez budzika, gdzie można monitorować jakość i rodzaj oraz długość ich snu. Analiza wykazała, że zimą u badanych wydłużała się faza snu REM - czyli ta, w której zwykle pojawiają się marzenia senne, zwana też snem paradoksalnym.
W tym czasie mózg śpiącego człowieka staje się niemal tak aktywny jak na jawie. Pod zamkniętymi powiekami oczy szybko się poruszają, jakby coś śledziły (stąd REM, z ang. rapid eye movement - szybkie ruchy gałek ocznych).
Bez snu w fazie REM trzykrotnie słabną nasze zdolność do opanowywania nowych zadań i kreatywność.
Długość fazy snu REM jest natomiast bezpośrednio regulowana przez zegar dobowy i zmieniające się natężenie światła. Jest tak dlatego, że synteza melatoniny (neuroprzekaźnika regulującego rytm snu i czuwania) jest zależna od zmian naświetlenia. Im więcej światła w ciągu dnia, tym później wydzielana jest melatonina i tym samym faza snu REM jest krótsza.
Autorzy publikacji udowodnili, że faza REM jest o 30 minut dłuższa zimą niż latem. Całkowity czas snu u badanych był natomiast zimą aż o godzinę dłuższy.
- Powinniśmy dostosować własne nawyki, w tym długość snu, do pory roku. Harmonogramy szkolne i robocze powinny uwzględniać sezonowe potrzeby związane ze snem.
Sen bez sztucznego światła
Dużą rolę światła w przebiegu snu podkreśla również zespół naukowców z Uniwersytetu w Waszyngtonie. Badacze pokazują, że doświadczany zimą brak wystarczającej ilości dziennego światła może powodować... problemy ze snem. Szczególnie ważne jest dobre światło w południe. Nawet 30 minut ekspozycji na nie ma znaczący wpływ na wewnętrzny zegar organizmu, promując bardziej spokojny sen.
Wieczorami jesteśmy coraz dłużej narażeni na sztuczne oświetlenie. I już od dawna nie są to tylko nocne lampki czy ekran telewizora, ale cała masa urządzeń elektronicznych. Nawet jeśli zgasimy światło, to i tak nie doświadczamy ciemności. Świeci podłączona do kontaktu komórka, ładujący się laptop, telewizor, sprzęt grający czy uliczne latarnie. Najwięcej szkód jednak robimy sobie sami, wpatrując się w smartfon czy laptopa.
Niebieskie światło emitowane z ekranów smartfonów, tabletów i komputerów najgorzej wpływa na nasz wewnętrzny zegar biologiczny. Zaburza wytwarzanie hormonu snu - melatoniny.
Jeśli więc chcemy zimą się wyspać, warto przed snem odłożyć urządzenia elektroniczne. A w dzień postarać się pójść na spacer. No i kłaść się spać wcześniej niż latem, by zyskać potrzebną dodatkową godzinę snu.

[Lamika]

Patrzmy na koty - w zimie śpią prawie przez cały dzień. Latem ożywają - no chyba, że są upały. Wtedy też śpią.